SÜRAT KOŞULARI (SPRİNT)
PERFORMANS SAFHASI (18-19 YAŞLARI)
BÖLÜM 4
Bu
safha,antrenman kapsamının daha da arttırarak, özelleştirmenin sağlandığı dar
bir safhadır. Antrenörler,3-5 yıllık gözlemleriyle atletin yeteneklerini,
karakterini, yoğunluk toleransını, fiziksel ve tekniksel çalışma seviyesini
bilir.
A.Bu dönem özellikleri
(Anatomik-Fizyolojik-Psikolojik-Motorsal):
Kişisel
değişikliklere rağmen,17-18 yaşlarında anatomik olarak düzenli gelişme ve
yetişme mükemmel duruma gelir.Erkeklerde daha önceki dönemlerde en yükseğe
ulaşmayan max.VO doruğa ulaşır (Sprynarova) (1). Tekniğin mükemmel hale
gelmesiyle çalışmalar daha ekonomik yapılabilir.
Bu dönemde ruhsal
yaşantı dengelenmiş ,beliren kişilik özellikleri kalıcı olmaya başlamıştır.(8).
Bu bilgiler ışığa
altında anatomik,fizyolojik ve motorsal gelişimlerin tamamlandığını
görmekteyiz.Yalnız atletin kişisel özelliklerinin iyi bilinmesi antrenmanların
organizasyonu bakımından önemli bir avantajdır.
B.Amaç:Antrenman
kapsamı arttırılarak ,yüksek performans seviyesine hazırlık yapılır.Atletin
özelliklerine göre tek branş seçimi yapılır(100m. veya 200m. den birisi
seçilir.).
C.Uygulamalar:Kişisel özelliklere göre
tercih edilen antrenman metotlarının yanında,antrenman bölümlerinin
sayısı,antrenman şiddeti,süresi ve dinlenmelerde önemlidir.Ağırlık ve sıçrama
çalışmaları önem kazanır.Bol bol yarışma girilir.
Sürat geliştirme
koşullarında nabız 105-115 kez/dak. olana kadar dinlenilir.Bunun için 30m.
tekrar aralarında 2-3 dakika,60m. tekrar aralarında 5-6 dakika 100m. tekrar
aralarında 8-10 dakika dinlenilmelidir.Bir antrenman bölümünde koşulan toplam
mesafe 200-500m.'dir.
Süratte
dayanıklılık koşullarında nabız 120-135 kez/dak. olana kadar
dinlenilmelidir.Bunun için 60m. tekrar aralarında 2,5-3 dakika ,100m.tekrar
aralarında 3-5 dakika,300m,tekrar aralarında 6-18 dakika dinlenilmelidir.Bir
antrenman bölümünde koşulan toplam tolam mesafe400-1200m.dir.
Teknik çalışmalarda
''parça metodu''tercih edilir.
Özetlersek,genel ve
özel antrenman beraber verilmelidir.Motorsal temel özelliklerle,teknik çok iyi
bir şekilde birleştirilmelidir.Bu dönemde haftada 10 antrenman bölümü
yaptırılmalıdır.
D.Yoğunluk
parametreleri:
Yıllık ant. sayısı (adet) 320
Sıçrama alıştır.(ad.)
80m.ye
kadar.koşu.(%96-100)km.
20 Çıkış
çalışması(adet)
80m.ye
kadar.koşu.(%95-)km.
30 Sportif oyunlar(st)
80m.üst koşular.(%91-100)km. 20 Gen.fiziksel hazır.(st)
80m.üst
koşular.(%81-90)km.
80 Arazi koşusu (km.)
Ağırlık çalışması
(ton) 200
Alt.diğer branş.(st)
Koşu
alıştırmaları(km.)
80 Yarışma(adet)
E.Testler
1.Kuvvet:Skuat,benç
pres,kuvvet dinamometresi
2.Güç:Durarak uzun
atlama,durarak üç adım atlama,10 adım sıçrama.
3.Kas
dayanıklılığı:Asılı dik çizme,barfikste kol çekme, şinav,mekik,çömelerek
sıçrama.
4.Sürat:30m.
(Hızlanarak ve takozdan)60m.Takozdan
5.Süratte
dayanıklılık:150m.,300m.,600m.
6.Genel
dayanıklılık:6 dakika koşusu,bisiklet ergometresi, treadmill.
7.İş
kapasitesi:Hardward step testi,PWC 170testi.
8.Koordinasyon,hareketlilik ve psikolojik testler
F.Test değerleri:
60m 6.9-6.8 150m. 16.8-15.8
100m 10.7/5 300m. 35.8/2
200m 21.5/0 Durarak uzun atl. 290-300
Takozdan 30m 4.15/05 Durark üç adım 8.50-9.00
Hızlanarak 30m 2.85/80 10 adım (m.) 34-35
G.Örnek
Programlar:(SCHMOLONSKI'ye göre)
Hazırlık Dönemi:
1.GÜN:Oyun (basketbol veya
jimnastik);engelli koşular;çok yönlü kuvvet
çalışması;cimnastik,jogging.
2.GÜN:Jogging,ayak
bileği çalışması,küçük sıçramalar,cimnastik300-500m.lik hafif
şiddette koşular;Orman koşusu;Jogging.
3.GÜN:Jogging,diz
çekme,arttırma koşusu,cimnastik
4.GÜN:Küçük oyunlar;Cimnastik ve engel
koşusu;Genel ve özel kuvvet koşusu;
Cimnastik
5.GÜN:Jogging,arttırma
koşuları,cimnastik;50m.lik koşular(takoz,bayrak,engel
çalışması); 100-400m.lik orta ve az şiddette
tempo koşusu.
6.gün:Çeşitli
yüzme,basketbol gibi oyun ve sporlar.
Yarışma dönemi:
1.GÜN:Oyun ve cimnastik
alıştırmaları;Genel ve özel kuvvet beceri çalışmaları;Hafif
şiddetli 200 m koşuları.
2.GÜN:10-15dk
devamlı koşu ;hafif şiddette tempo koşuları(200-500m);bitiriş koşusu.
3.GÜN:Jogging,
ayak bileği çalışması,diz çekme,sıçramalı koşu,artırma koşusu,takoz
çalışması, bayrak değiştirme, engel
tekniği;yüksek-orta şiddette
tempo koşuları
(150-400m);hafif şiddette devamlı koşu.
4.GÜN:Oyun ve
çeşitli koşular;Çeşitli sıçramalar; Yüzme ve cimnastik vs.; Yumuşatıcı
cimnastik
5.GÜN:10-15
dakikalık devamlı koşu; Teknik eğitim ve süratin geliştirilmesi; Jogging.
6-7.GÜN:Yarışma.